ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม

แสดงธรรม กลุ่มสายธารธรรม เมื่อวันที่ 22 กุมภาพันธ์ 2561

ผู้ปฏิบัติ  :  อาจารย์  ช่วยอธิบาย ขยายความ “ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม” ด้วยนะคะ

ท่านทรงกลด : ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม หมายความว่า ถ้าเรายังอยู่ในเพศฆราวาส มีครอบครัว มีสามีภรรยา  และเรายังไม่ได้บรรลุอนาคามี  การครองเรือนยังคงมีอยู่  หรือถึงแม้จะบรรลุโสดาบัน สกทาคามีก็ตาม ก็ต้องทำหน้าที่ให้สมควรแก่ธรรมอยู่  ไม่ใช่ว่ายังไม่บรรลุธรรม ก็ไม่ยอมทำหน้าที่อะไรเลย  ไม่ทำหน้าที่ภรรยา สามี บิดา มารดา บุตร เพราะบอกว่า ฉันปฏิบัติธรรมต้องปล่อยวางทุกอย่าง  อย่างที่เคยบอก คำว่า ปล่อยวางคือ ปล่อยวางความยึดมั่นในขันธ์ห้า อารมณ์  ไม่ได้ปล่อยวางหน้าที่  มีพ่อแม่ก็ยังต้องเลี้ยงดูพ่อแม่ตามสมควร  มีบุตรก็ต้องเลี้ยงเขาตามสมควร  มีภรรยา มีสามี ก็ต้องดูแลเขาตามสมควรแก่ธรรม เพราะยังเป็นคฤหัสถ์ ยังเป็นปุถุชนอยู่ ก็ต้องใช้ธรรมของคฤหัสถ์ อย่างน้อยก็ต้องมีศีลห้า  ต่อเมื่อบรรลุธรรมโสดาบัน สกทาคามีหรืออนาคามี ธรรมะจะจัดสรรให้เป็นไปของมันเองว่าควรปฏิบัติอย่างไร 

           สรุป การปฏิบัติธรรมให้สมควรแก่ธรรมก็คือ หากยังเป็นปุถุชนอยู่ ก็ปฏิบัติธรรมเยี่ยงคฤหัสถ์ อย่างน้อยต้องมีศีลห้า และเจริญสติไปตามแนวทางที่ให้ไว้  ต่อเมื่อบรรลุธรรม ธรรมที่บรรลุจะจัดสรรเองว่าควรต้องทำอย่างไรต่อไป เช่น ธรรมที่บรรลุชั้นโสดาบัน  การปฏิบัติธรรมให้สมควรแก่ธรรมเป็นอย่างไร จิตของผู้บรรลุนั่นแหละจะเป็นผู้บอกเอง ต่อเมื่อธรรมที่บรรลุยิ่งๆ  ขึ้นไป จนไม่มีอะไรจะทำ ก็จบกิจ ก็ไม่มีอะไรจะให้ปฏิบัติเพื่อจะให้สมควรแก่ธรรมอันใดอีก